सन् १५१८ को जुलाई महिनामा युरोपको स्ट्रासबर्ग (त्यतिबेला पवित्र रोमन साम्राज्य, अहिलेको फ्रान्स) नामको सहरमा एक अनौठो घटना भयो, जुन आज पनि इतिहासको सबैभन्दा रहस्यमय घटनामध्ये पर्छ। एउटा महिलाले, जसको नाम Frau Troffea थियो, अचानक सडकमा नाच्न सुरु गरिन्। त्यो न त कुनै उत्सव थियो, न त कुनै बाजा, न कुनै विशेष कारण। तर ती महिला घण्टौं होइन, दिनौंसम्म निरन्तर नाचिरहिन्। अचम्मको कुरा त के भने, केही दिनमै अन्य मानिसहरू पनि उनलाई नक्कल गर्दै नाच्न थाले। एक हप्ताभित्रै ३४ जना थपिए, र एक महिनाभित्र त्यो संख्या ४०० नाघ्यो। उनीहरू पनि उस्तै गरी बिना रोकिन नाच्न थाले। धेरै मानिस यति धेरै नाचे कि थकाई, मुटुको आघात र अत्यधिक शारीरिक थकानका कारण ज्यान गुमाए।
यस अचम्मको महामारीजस्तो देखिने घटनाको कारणबारे इतिहासकार र वैज्ञानिकहरूले विभिन्न अनुमान गरेका छन्। एक सम्भावित कारण हो—सामूहिक मानसिक भ्रम, जसलाई “Mass Hysteria” भनिन्छ। त्यो समय युरोपमा सामाजिक तनाव, भोकमरी, र महामारीको डर यति धेरै थियो कि मानिसहरूको मानसिक अवस्था अस्थिर भएको हुनसक्छ। मानिसहरू एकअर्काको व्यवहार नक्कल गर्दै अज्ञात डर वा दोषबाट मुक्त हुने आशामा यस्तो अस्वाभाविक नृत्यमा उत्रिए भन्ने अनुमान गरिन्छ। अर्को सम्भावना Ergot विषाक्तता पनि हो। गहुँमा लाग्ने एक प्रकारको फफूँदी (Ergot) बाट बनेको रोटी खाँदा मानिसहरूलाई LSD जस्तै असर पर्ने गर्दछ, जसको प्रभावले भ्रम, मतिभ्रम र शरीरको असन्तुलन हुन सक्छ। यसैले मानिसहरू आफैं थाहा नपाई नाच्न थालेका हुनसक्छन्।
तेस्रो कारण धार्मिक अन्धविश्वाससँग पनि जोडिन्छ। त्यतिबेला “St. Vitus” नामक सन्तलाई सम्झेर नाच्नाले मानसिक रोग निको हुन्छ भन्ने मान्यता थियो। नाच्नु पापको शुद्धिकरण हो भन्ने विश्वास widespread थियो, जसले गर्दा घटना झन् तीव्र रूपमा फैलिएको हो। अझ अचम्म त के भयो भने त्यसबेलाका चिकित्सकहरूले नाच्नेलाई रोकेको भए रोग बढ्छ भन्ने ठानेर अझै नाच्न प्रोत्साहन गरे। नाच्नका लागि स्टेज बनाइयो, बाजा–गाजा बजाइयो, र मानिसहरूलाई अझै हौस्याइयो। तर परिणाम उल्टो आयो।
“Dancing Plague of 1518” आज पनि मानव मनोविज्ञान, सामाजिक व्यवहार र अन्धविश्वासको अद्भुत उदाहरणका रूपमा चिनिन्छ। एक जना महिलाबाट सुरु भएको नाच सयौँको शरीर र जीवनमा छरिएर समाप्तिमा पुग्यो। यस्तो अचम्म लाग्दो घटना इतिहासमा निकै दुर्लभ छ, तर यसले देखाउँछ—कहिलेकाहीँ मानिसको मनोस्थिति र सामाजिक अवस्था मिलेर यस्ता अपत्यारिला तर वास्तविक घटनाहरू जन्माउँछन्।
